انواع ورق سرد روغنی از مبادی فولادمبارکه ، ورق روغنی هفت الماس ، ورق روغنی فولاد غرب با قابلیت انواع برشکاری ، فرم دهی ، نواربری میباشد. 

انواع ورق روغنی موجود در بازار

ورق های روغنی موجود در بازار طبق گریدهایی که از آن ساخته شده‌اند، طبق دسته بندی پایین عرضه می‌شوند :

ورق روغنی ST12 (ورق کششی)

مشخصات: ST12 (DC01) A366 ASTM

تاریخ انقضای این نوع ورق، ۱۸ ماه است.

ورق روغنی ST13 (ورق نیمه کششی)

مشخصات: ST13 (DC03) A619 ASTM

ورق روغنی ST14 (فوق کشش)

مشخصات: ST14 (DC04) A620 ASTM

این ورق انعطاف پذیرتر است و حتی می‌تواند به طور کامل خم شود. تاریخ انقضای آن ۸ ماه است.

ورق روغنی SSCS

این گرید از ورق روغنی تنها در فولاد غرب تولید می‌شود و کربن بیشتری دارد. علاوه بر این شکننده تر از دیگر گریدها است.

ورق روغنی QSTE

این نوع ورق روغنی خاصیت ضدسایش دارد بنابراین به آن ورق ضد سایش می‌گویند و بیشتر در خودروسازی و در بخش هایی از خودرو که احتمال سایش زیاد است مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ورق روغنی چیست؟

ورق روغنی مهمترین نوع ورق های سرد بوده و پایه ساخت ورق های پوشش داده شده مثل ورق گالوانیزه، ورق قلع اندود، ورق رنگی و .. می‌باشد. ورق‌های سرد یا روغنی دارای مزایایی می باشند که باعث شده تا از این نوع ورق ها در صنعت ساخت و ساز استفاده بسیاری شود. مهم ترین مزیتی که برای این ورق می توان در نظر گرفت این است که ورق‌سرد در برابر فشار و وزن های زیاد مقاومت و تحمل بسیار زیادی از خود نشان می دهد و از این رو این ورق را در کاربردهای صنعتی بسیار مورد استفاده قرار می دهند. ویژگی دیگر آن، این است که به علت استفاده از روش نورد سرد که روشی سریع و ارزان می باشد قیمت تمام شده این ورق نیز بسیار مقرون به صرفه خواهد بود. تنوعی که در رنگ و اندازه این نوع ورق ها وجود دارد از دیگر مزایای آن ها به شمار می رود.

کاربرد ورق سرد (روغنی)

ورق های سرد نوردیده از نظر شکل ظاهری خود به دو دسته تقسیم می‎شوند. دسته ی ای که دارای ترک های بسیار ریزی هستند اما به گونه‎ای که بتوان از آنها استفاده کرد اما اینها برای مواردی استفاده می‎شوند که ظاهر سطح در درجه‎ی اول اهمیت نداشته باشد. و دسته ی دوم ورق های روغنی ای هستند که کاملا عاری از هرگونه ترک هستند و برای سطوحی استفاده می‎شوند که در معرض دید قرار دارند. این محصول را در موارد مختلفی می توان مورد استفاده قرار داد که به چند مورد اشاره شده است:
• صنعت خودروسازی
• صنعت لوازم خانگی
• ساختن انواع قفسه ها
• تولید مبلمان اداری
• تولید پنل های غیر قابل انعطاف
• نقاشی قطعات

کاربرد ورق روغنی در صنعت خودرو سازی:

از پرمصرف ترین نوع ورق است که موارد و مصارف گوناگونی استفاده می شود از جمله صنعت خودروسازی. این نوع ورق در اصل از محصولات ورق سرد است که ویژگی ظاهری آن براق بودن سطحی و کیفیت آن است زیرا ورق روغنی در طی فرآیند ساخت اکسیداسیون می شود. ابعاد استاندارد ورق روغنی سرد در خودروسازی رول هایی با عرض 1 تا 1.5 متر و ضخامت 3/0 تا 3 میلی متر است. به طور کل بیشتر وزن خودرو از فلزات تشکیل شده است. به طور مثال بدنه خودرو، اگزوز، سیستم تعلیق و …. از جهتی اکثر وزن خودرو بدنه است که از ورق گالوانیزه تشکیل شده است که استقامت بالایی داشته و احتمال زنگ زدگی و خوردگی آن بسیار کم است. در حال حاضر در صنعت خودرو سازی جهت کاهش سوخت و سبک تر شدن وزن خودرو از ورق هایی با قطر کم تر به طور کل مقاوم تر استفاده می کنند که این کار تنها با انجام فرآیند متالوژی امکان پذیر است. شرکت های مهم تولید کننده ورق روغنی سرد فولاد مبارکه اصفهان، شرکت فولاد غرب و ….هستند.

از کاربردهای دیگر ورق روغنی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

ساخت مبلمان فلزی: از مهم ترین کاربرد های ورق روغنی سرد ساختن ابزار فلزی است که در اداره ها به کار می رود. در هر سازمانی یک کشوی فلزی ویژه ی نگهداری وسایل و اسناد وجود دارد که جنس آن ورق روغنی است.
ساخت لوله های اگزوز: همه ی خودرو ها دارای اگزوز هستند که جنس آن ها از ورق روغنی سرد است.
برای ساخت کمد ها در مدرسه ها و دانشگاه ها و مراکز آموزشی نیز از ورق روغنی سرد استفاده می کنند که حتی گاهی آن ها را رنگ می کنند. در ساخت و ساز های ساختمانی نیز جهت کاربرد در پروفیل های ساختمانی و ایجاد درب و پنجره هایی از جنس این ورق استفاده می شود.

تولید و عملیات حرارتی ورق روغنی

روند تولیدی ورق روغنی یا همان ورق نورد سرد همانند تولید ورق سیاه می‎باشد اما با این تفاوت که بعد از تولید ورق سیاه وارد مرحله‎ی نورد سرد می‎شویم. برای تولید ورق‎های روغنی ابتدا باید ورق سیاه تولید شود سپس فرآیندهای بعدی را روی ورق سیاه اعمال کنیم. هنگامی‎که اسلب‎های حاصل از ریخته‎گری آلیاژ موردنظر تولید شدند آنها را گرم کرده و تا دمای حدود 1280 رسانده تا بتوانند تحت فرآیند نورد گرم قرار گیرند و به صورت کلاف‎هایی با ضخامت1.2 تا 12 میلی متر درمی‎آیند در حین انجام این کار پوسته‎زدایی نیز انجام می‎شود.حال ورق سیاه تولیدی را اسید‎شویی کرده تا لایه‎های اکسیدی سطح به طور کامل از بین روند، سپس روی آنها نورد سرد انجام می‎دهیم تا تمام زبری‎ها صاف و یک دست شوند و به ضخامت‏‎ مورد نظر برسیم سپس آنها را آنیل می‎کنیم تا ساختار دانه بندی به شکل اولیه بازگردد چرا که در حین فرآیند نورد این ساختارها بهم ریخته است. ریزساختار ورق حاصله ریزدانه است و این ریز دانگی ورق قابلیت شکل پذیری بسیار مناسب و همزمان استحکام بالا ارائه می‌دهد.  برخی از کارخانه‎های تولید ورق روغنی سطح آنها روغن اندود میکند تا مقاومت بیشتری در برابر خوردگی داشته باشند و زمان بیشتری بتوان از آنها نگهداری کرد.

انواع استاندارد ورق روغنی و کاربرد آن‌

ورق روغنی در استانداردهای مختلفی تولید می‌شود، استاندارد ST12 معرف ورق های روغنی معمولی می‌باشد که در ساخت قطعات معمولی خودرو و قطعات الکترونیکی کاربرد دارد. ورق روغنی ST13 که قابلیت کشش دارد برای ساخت قسمت‌هایی از بدنه خودرو و گلگیر که در مراحل تولید نیاز به شکل دهی دارد استفاده می‌شود. ورق روغنی ST14 با نام ورق روغنی فوق کشش شناخته می‌شود و قابلیت کشش آن بیشتر از سری ST13 است و در ساخت قطعات با روش تولید تغییر شکل شدید کاربرد دارد.از استانداردهای دیگری هم برای تولید ورق روغنی استفاده می‌شود مثل استاندارد EK2 که نشان دهنده ورق روغنی لعاب پذیر است و در ساخت بدنه یخچال و اجاق گاز که نیاز به اعمال لعاب دارد استفاده می‌شود. همچنین ورق روغنی QSTE هم در صنعت پرکاربرد است و ویژگی ضد سایشی مناسبی دارد، برای مثال در ساخت قطعات زیرین خودرو که در معرض برخورد با زمین و سایش قرار دارند ازین نوع ورق استفاده می‌شود.
 

ابعاد و قیمت ورق روغنی

ورق روغنی در ضخامت های 0/3 تا 3 میلیمتر تولید می‌شود و مهمترین مشخصه حین خرید ورق روغنی ضخامت آن می‌باشد. همچنین عرض ورق های تولیدی 100 یا 125 سانتی متر می‌باشد. محصول خروجی کارخانه به شکل رول می‌باشد و خرید و فروش و قیمت ورق روغنی در بازار آهن آلات بر حسب کیلوگرم انجام می‌شود.

تفاوت ورق روغنی و ورق سیاه

روش تولید ورق سیاه نورد گرم و روش تولید ورق روغنی نورد دما پایین می‌باشد، ورق روغنی از لحاظ شکل ظاهری در مقایسه با ورق سیاه، روشن تر و براق تر می‌باشد و به واسطه خواص شکل پذیری و استحکام مناسب و همچنین شکل ظاهری در ساخت قسمت های مختلف خودرو مثل بدنه، اگزوز، گلگیر، قسمت های زیرین بدنه خودرو و همچنین ساخت بدنه لوازم خانگی مثل اجاق گاز و یخچال، کاربرد دارد. ورق‎های روغنی ورق‎هایی هستند که معمولا بخاطر ظاهر صاف و شفافشان مورد استفاده قرار می‎گیرند چرا که ورق سیاه بعد از انجام فرآیند نورد سرد زبری سطح خود را از دست می‎دهد و کاملا یک‎دست می‎شود.از تفاوت‎های دیگر ورق روغنی با ورق سیاه میتوان به استحکام آن اشاره نمود چرا که فرآیند نورد خود باعث افزایش استحکام سطحی ورق می‎شود.از نظر ضخامت، ضخامت ورق سیاه بیشتر از ورق روغنی می‎باشد. و همین باعث افزایش قیمت ورق روغنی میشود.ورق‎های روغنی معمولا برای کاربرد‎هایی که شکل‎دهی زیادی دارند و یا نیازمند کشش هستند مورد استفاده قرار می‎گیرند.چرا که این ورق‎ها بسیار نرم هستند.ورق‎های روغنی خود دارای 3 استاندارد st12 و st13 و st14 هستند ودر بین این سه استاندارد st14 نرم تر از دو استاندارد دیگر است و حتی به نام ورق‎های فوق کششی شناخته می‎شود.

خرید ورق روغنی

در داخل کشور کارخانه های متعددی تولید ورق روغنی را انجام می‌دهند، ورق روغنی فولاد مبارکه ، هفت الماس قزوین ، فولاد غرب و فولاد درخشان  از جمله معروفترین تولیدکنندگان ورق روغنی در ایران هستند. همچنین محصولات خرید ورق روغنی وارداتی با برند خارجی مثل قزاق، چین، کره ، هند و MMK روسیه نیز انجام می‌شود. قیمت ورق روغنی در بازار وابسته به برند و ضخامت و نوع استاندارد آن دارد.

زمان نگهداری ورق روغنی

یکی از مسائلی که باید برای ورق های روغنی در نظر گرفت، مدت زمانی است که از تولید ورق می‎گذرد. یعنی اگر زمان زیادی از تولید گذشته باشد امکان دارد هنگام استفاده از ورق روغنی روی سطح آن شیارهای ریزی ببینیم که دیگر نتوان از آنها استفاده کنیم معمولا زمانی حدود 8 ماه تا 10 ماه حداکثر زمان نگهداری ورق های روغنی قبل از شکل‎دهی آنها می‎باشد. ورق روغنی نیز قابلیت خم کاری و برش‎کاری و جوش‏کاری را دارد و به همین خاطر از پرکاربرد‎ترین ورق‎های فولادی به حساب می‎آید.